Các nguyên nhân gây nám da là gì? Nám hình thành như thế nào?

Nám là tình trạng xuất hiện những đốm hoặc mảng màu nâu từ đậm đến nhẹ trên da. Nám da hình thành do rất nhiều nguyên nhân gây ra gồm cả yếu tố nội sinh và ngoại sinh. Chi tiết như thế nào xin mời bạn tìm hiểu.

Nám hình thành như thế nào?

Sắc tố là yếu tố quy định nên màu da, màu mắt, màu tóc, màu lông của con người. Sắc tố trong cơ thể gồm nhiều loại, tồn tại dưới nhiều cấu trúc khác nhau. Sắc tố nào nhiều thì màu da, tóc, mắt sẽ thiên về màu đó. Các loại sắc tố gồm:

• Melanin là sắc tố nâu, đen (còn gọi là hắc sắc tố)
• Carotene là sắc tố vàng,
• Oxyhemoglobin là sắc tố đỏ,
• Hemoglobin là sắc tố xanh.

Như vậy, làn da nám là làn da có nhiều hắc sắc tố melanin. Vậy nám da xuất phát từ gốc tế bào nào? Lớp đáy của thượng bì có hình gợn sóng, khắp nơi trong lớp này có các tế bào melanocytes – tế bào hắc tố. Các tế bào melanocyte chứa enzyme tyrosinase. Các enzyme này dưới tác động của các yếu tố bất lợi sẽ kích hoạt quá trình sản sinh ra melanin.

• Melanocytes có chứa enzim Tyrosinase, tác động của ánh sáng mặt trời sẽ kích hoạt Tyrosinase tạo ra melanin, gây nám da, đen sạm.
• Melanocytes chịu tác động, ảnh hưởng bởi nội tiết tố và thần kinh, tạo thành melanin. Nội tiết tố tồn tại với tỉ lệ khác nhau ở mỗi người tạo ra nhiều loại da trên cơ thể.

Các nguyên nhân gây nám da

Các nguyên nhân gây nám phổ biến nhất gồm:

Nội tiết tố

Nội tiết tố gồm Estrogen và Progesterone. Sự thay đổi 2 loại hormone này dẫn tới việc kích thích sản sinh melanocytes khiến da tăng cường sản xuất sắc tố melanin. Điều này khiến một số vùng da trên cơ thể xuất hiện các mảng tối, sạm. Có rất nhiều yếu tố gây ra sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể:

• Mang thai: thời điểm mang thai là thời điểm nội tiết tố có nhiều thay đổi. Vì vậy nhiều người xuất hiện các mảng nám sạm trong thời điểm mang thai.
• Tiền mãn kinh: đây là một thời điểm có sự sụt giảm nội tiết tố mạnh. Nhiều người bị nám da trong giai đoạn này.
• Sử dụng thuốc: một số loại thuốc như thuốc tránh thai, thuốc hormone điều trị bệnh lý sẽ làm thay đổi nội tiết tố trong cơ thể.
• Mắc bệnh về buồng trứng hoặc bệnh về nội tiết cũng là những lý do gây nám da.

Tiếp xúc trực tiếp với tia UV

Tia UV là một trong những tác nhân bên ngoài gây ra tình trạng nám da mạnh nhất bởi tia UV kích thích tăng sinh melanin vô cùng lớn. Điều này đã được chứng minh bởi một nghiên cứu cùng một chủng người khi ở các vùng khí hậu với các trường UV mạnh nhẹ khác nhau dẫn tới màu làn da hoàn toàn khác nhau một cách rõ rệt.

Không chỉ có trong ánh nắng, tia UV còn có trong màn hình máy tính, điện thoại, đèn LED các thiết bị điện tử khác trong đời sống hàng ngày. Sử dụng kem chống nắng là vô cùng quan trọng trong điều trị bệnh lý về nám da.

Di truyền

Tuy chưa có nhiều nghiên cứu cụ thể để giải thích yếu tố di truyền đối với tình trạng nám da nhưng thực nghiệm quan sát cho thấy trong một gia đình nếu bố mẹ bị nám da thì con cái cũng có nguy cơ cao bị nám da. Vì vậy có thể mặc định chấp nhận di truyền là một yếu tố gây ra tình trạng nám da.

Tuổi tác

Sự lão hoá làn da cũng thúc đẩy hình thành các mảng nám, đồi mồi trên da.

Sử dụng các sản phẩm mỹ phẩm kém chất lượng

Nhiễm độc các thành phần hóa chất chứa trong mỹ phẩm như chì, thủy ngân, corticoid,… là nguyên nhân gây ra tình trạng nám da. Vì vậy khâu lựa chọn các sản phẩm chăm sóc da và mỹ phẩm uy tín và an toàn là vô cùng quan trọng. Khâu dưỡng da cấp ẩm với Serum cấp ẩm nên được thực hiện mỗi ngày để tái tạo hồi phục làn da.

Nguyên nhân khác

Nám cũng được hình thành do một số yếu tố nguyên nhân kết hợp như sau:

• Tâm trạng lo âu, căng thẳng kéo dài
• Chế độ ăn uống thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết như chất xơ, vitamin C

Như vậy có thể chia những nguyên nhân gây nám da thành hai loại:

• Nguyên nhân nội sinh: nguyên nhân gây ra nám da từ các yếu tố bên trong cơ thể
• Nguyên nhân ngoại sinh: nguyên nhân nám da từ các yếu tố tác động bên ngoài môi trường.

Thông thường nám da do các yếu tố ngoại sinh sẽ sớm được can thiệp hơn nên thường dễ điều trị và có tỷ lệ khỏi cao hơn các vết nám lâu năm được sinh ra do yếu tố nội sinh. Có thể nhận biết nhanh tình trạng nám da khi nắm được các dấu hiệu trong bài Dấu hiệu bị nám da.

Tại sao hay bị nám da?

Trên thế giới có khoảng 3% dân số bị nám da. Tình trạng nám da thường dễ bắt gặp ở phụ nữ hơn đàn ông và thường xuất hiện nhiều ở người từ độ tuổi 30 trở lên. Lý do vì sao hay bị nám da như vậy là bởi vì:

• Hầu hết chúng ta đều chịu tác động của ánh nắng mặt trời và chưa thực sự biết bảo vệ làn da đúng cách.
• Thời gian cũng khiến bào mòn và làm lão hóa da, vì vậy nám da thường có nguy cơ cao hơn đối với phụ nữ ở lứa tuổi trung niên.
• Xã hội càng hiện đại, con người càng đối diện với nhiều vấn đề tâm lý hơn. Căng thẳng kéo dài dẫn tới nhiều bệnh lý chứ không riêng tình trạng nám da.

Nám da sẽ được ngăn ngừa nếu biết cách Phòng chống nám da ngay từ sớm. Nếu xuất hiện tình trạng nám da, bạn nên tìm đến ngay các biện pháp Điều trị nám da. Can thiệp sớm sẽ giúp việc điều trị nám hiệu quả và nhanh chóng hơn. Ngày nay, nám có thể được điều trị khỏi và dứt điểm nhờ công nghệ mRNA được sử dụng độc quyền trong Kem trị nám Spotlite.